تابلو برق و گلند پلیت در برق صنعتی: نقش کلیدی در ایمنی و مدیریت کابل
مقدمه
در هر سیستم برق صنعتی، تابلو برق به عنوان مرکز فرمان و توزیع انرژی الکتریکی نقش محوری دارد. از سوی دیگر، یکی از اجزای کاربردی اما کمتر شناخته‌شده در این سیستم، گلند پلیت (Gland Plate) است، که در مدیریت صحیح کابل‌کشی و افزایش ایمنی تابلو، نقشی حیاتی ایفا می‌کند.
در این مقاله تخصصی، با بررسی جامع عملکرد، ساختار، کاربردها و استانداردهای مرتبط با تابلو برق و گلند پلیت، به شما کمک می‌کنیم تا در طراحی و اجرای سیستم برق صنعتی، تصمیم‌های حرفه‌ای‌تری بگیرید.
گلند پلیت چیست؟
گلند پلیت یا صفحه گلند، یک صفحه فلزی (گاهی پلاستیکی) است که معمولاً در پایین یا پشت تابلو برق قرار می‌گیرد و برای ورود منظم و ایمن کابل‌ها به داخل تابلو برق استفاده می‌شود. این صفحه محل نصب گلند کابل (Cable Gland) است که مانع حرکت، کشش و نفوذ آب و گرد و غبار به داخل تابلو می‌شود.
وظیفه اصلی گلند پلیت در تابلو برق
- ثابت نگه داشتن کابل‌های ورودی و خروجی
- جلوگیری از آسیب فیزیکی به کابل‌ها
- محافظت از تابلو در برابر نفوذ گرد و غبار، آب، حشرات و جرقه‌ها
- افزایش ایمنی سیستم برق صنعتی
اجزای مرتبط با گلند پلیت
|
توضیح
|
جزء
|
|
قطعه‌ای مکانیکی که دور کابل بسته می‌شود و آن را مهار می‌کند
|
گلند کابل
|
|
برای جلوگیری از نفوذ رطوبت و گرد و غبار
|
واشر آب‌بندی
|
|
محل نصب گلندها، معمولاً از ورق گالوانیزه یا روغنی
|
صفحه گلند پلیت
|
کاربرد گلند پلیت در تابلو برق صنعتی
در برق صنعتی، وجود سیستم کابل‌کشی منظم و ایمن برای تابلو برق، بسیار مهم است. تابلوهای بدون گلند پلیت یا با اجرای غیراستاندارد، مستعد ورود رطوبت، آسیب به کابل‌ها، اتصالی و حتی آتش‌سوزی هستند.
استفاده از گلند پلیت در موارد زیر ضروری است:
- تابلو برق فضای باز (Outdoor Panels)
- تابلوهای کنترل صنعتی با چندین ورودی کابل
- تابلوهای فشار ضعیف و فشار متوسط
- محیط‌های دارای گرد و غبار، رطوبت یا مواد شیمیایی
انواع گلند پلیت از نظر جنس
|
جنس گلند پلیت
|
ویژگی
|
کاربرد
|
|
فلزی (ورق روغنی یا گالوانیزه)
|
استحکام بالا، قابلیت پانچ
|
تابلو برق صنعتی
|
|
استیل ضدزنگ
|
مقاومت بالا در برابر خوردگی
|
صنایع غذایی، دارویی
|
|
پلیمر یا پلاستیک مقاوم
|
سبک و ضدزنگ
|
تابلوهای سبک و خاص
|
نحوه نصب گلند پلیت در تابلو برق
- برش یا پانچ گلند پلیت بر اساس اندازه کابل‌ها
- نصب گلندها با آچار مخصوص
- عبور کابل‌ها از طریق گلند و محکم‌کردن مهره‌ها
- آب‌بندی محل اتصال با واشر یا چسب مخصوص
نکته: ارتفاع گلند پلیت باید به گونه‌ای باشد که کابل‌ها دچار خم‌شدگی شدید یا فشار نشوند.
جهت مشاهده تابلو برق AB که دارای گلند پلیت بالا و پایین می باشد کلیک کنید.
استانداردهای مرتبط با گلند پلیت و تابلو برق
- IEC 61439 : استاندارد بین‌المللی برای تابلو برق فشار ضعیف
- IP Code (Ingress Protection) : استاندارد درجه حفاظت تابلو در برابر نفوذ آب و گرد و غبار
- DIN EN 50262 : مربوط به گلندهای کابل
- ISIRI 21479 : استاندارد ملی ایران برای تجهیزات الکتریکی صنعتی
بررسی نفوذپذیری تابلو برق و نقش گلند پلیت
تابلو برق‌هایی که به‌درستی آب‌بندی نشده‌اند، مستعد مشکلاتی مانند زنگ‌زدگی داخلی، اتصالی و آتش‌سوزی هستند. گلند پلیت با نصب صحیح، یکی از مهم‌ترین نقش‌ها را در ارتقاء درجه حفاظت (IP) تابلو دارد.
به‌طور مثال:
- تابلو برق با گلند پلیت مناسب + واشر آب‌بند می‌تواند به درجه حفاظت IP54 تا IP66 برسد.
- در مقابل، تابلوهای بدون گلند مناسب معمولاً حداکثر IP20 دارند.
تفاوت گلند پلیت صنعتی با گلند ساده
|
گلند پلیت صنعتی
|
گلند معمولی
|
ویژگی
|
|
فلزی مقاوم
|
پلاستیک یا فلز سبک
|
جنس
|
|
پانچ یا برش دقیق
|
بدون پلیت یا روی بدنه مستقیم
|
نحوه نصب
|
|
بسیار بالا
|
متوسط یا پایین
|
ایمنی
|
|
صنعتی، فضای باز
|
محیط‌های داخلی ساده
|
محیط قابل استفاده
|
ارتباط گلند پلیت با تجهیزات داخل تابلو
اگر کابل ورودی به درستی مهار نشده باشد، ممکن است بر اثر کشش یا لرزش، باعث جدا شدن ترمینال‌ها، قطع جریان، یا حتی جرقه شود. با نصب گلند روی گلند پلیت:
- فشار کابل به تجهیزات داخلی منتقل نمی‌شود
- نظم سیم‌کشی تابلو حفظ می‌شود
- خطرات احتمالی کاهش می‌یابد
کاربردهای تخصصی در برق صنعتی
- کارخانه‌های تولیدی: کابل‌های قدرت ورودی و خروجی به تابلوهای توزیع با گلند پلیت مهار می‌شوند.
- صنایع پتروشیمی: گلندها باید ضد انفجار باشند (Ex Proof).
- نیروگاه‌ها: استفاده از گلندهای فلزی با درجه IP66 برای حفظ ایمنی محیطی.
مزایای استفاده از گلند پلیت در تابلو برق صنعتی
- افزایش ایمنی تجهیزات و افراد
- جلوگیری از ورود رطوبت، گرد و غبار و حیوانات کوچک
- نظم‌دهی کابل‌های ورودی و خروجی
- تسهیل در نگهداری و تغییرات کابل‌کشی
- ارتقاء درجه حفاظت تابلو برق (IP)
چک لیست بررسی استاندارد بودن گلند پلیت
- نصب دقیق و بدون لقی
- تعداد گلندها متناسب با کابل‌ها
- استفاده از گلند مناسب برای نوع کابل (قدرت یا فرمان)
- آب بندی کامل با واشر یا چسب سیلیکونی
- کابل‌ها دارای خم استاندارد و بدون کشش شدید
جمع‌بندی
اگرچه گلند پلیت یک قطعه نسبتاً ساده به نظر می‌رسد، اما در دنیای برق صنعتی، نقشی کلیدی در افزایش ایمنی، طول عمر تابلو برق، و نظم کابل‌کشی ایفا می‌کند. تابلو برق حرفه‌ای بدون گلند پلیت کامل نیست.
گروه صنعتی تفکرنیا با طراحی و تولید تابلو برق فلزی استاندارد، مجهز به گلند پلیت مقاوم و رنگ پودری الکترواستاتیک، انتخابی مطمئن برای پروژه‌های صنعتی، ساختمانی و تأسیساتی است.
جهت مشاهده محصولات ما از طریق لینک اقدام کنید
سوالات پرتکرار درباره گلند پلیت و تابلو برق
۱. آیا می‌توان تابلو برق بدون گلند پلیت نصب کرد؟
بله، اما توصیه نمی‌شود چون ایمنی،IP و نظم کابل‌کشی را کاهش می‌دهد.
۲. آیا گلند پلیت‌ها قابل تعویض هستند؟
بله، اگر تابلو ماژولار باشد، گلند پلیت می‌تواند به‌صورت کشویی یا پیچی تعویض شود.
۳. جنس گلند برای کابل‌های قدرت چه باید باشد؟
معمولاً فلزی یا آلومینیومی با مقاومت بالا.
۴. آیا گلند پلیت فقط در تابلوهای بزرگ کاربرد دارد؟
خیر، حتی تابلو برق خانگی توکار نیز می‌تواند از گلند کوچک برای ورود کابل‌ها استفاده کند.